چربی خون

چربی خون

آنچه در این مقاله می خوانید: برای شروع تولید جدول مطالب ، یک هدر اضافه کنید

• 
  در این مقاله با سایت سلامت ایرانیان همراه باشید تا بدانید ،چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی چیست؟

چربی خون یک اصطلاح پزشکی برای سطوح بالای غیر طبیعی چربی ها (لیپیدها) در خون است که شامل کلسترول و تری گلیسیرید می شود.

اگرچه هیپرلیپیدمی (چربی خون) می تواند ارثی باشد، اما اغلب نتیجه عوامل سبک زندگی از جمله رژیم غذایی نامتعادل و فعالیت بدنی بسیار کم است.

شایع ترین نوع هیپرلیپیدمی کلسترول بالا است. اشکال دیگر هیپرلیپیدمی عبارتند از هیپرتری گلیسیریدمی و هیپرلیپیدمی مختلط که در آن هم سطح کلسترول و هم تری گلیسیرید بالاست.

چربی بالا به ویژه در کشورهای پیشرفته مدرن بسیار شایع است و در سراسر جهان نیز در حال افزایش است.

احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر (CAD) در افراد مبتلا به چربی خون بالای درمان نشده دو برابر بیشتر از افراد دارای سطح کلسترول در محدوده طبیعی است. این می تواند منجر به گرفتگی عروق شود که می تواند باعث حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر مشکلات جدی شود.

با این حال، هیپرلیپیدمی معمولاً کاملاً قابل کنترل است، و اغلب می توان از این حوادث اضطراری اجتناب کرد. نکته اصلی تشخیص زودهنگام و برنامه درمانی برای جلوگیری از پیشرفت آن است.

درک کلسترول
کلسترول یک ماده چرب است که از طریق جریان خون شما روی پروتئین هایی به نام لیپوپروتئین ها حرکت می کند.

هنگامی که کلسترول بیش از حد در خون شما وجود دارد، می تواند روی دیواره رگ های خونی شما جمع شود و پلاک تشکیل دهد. با گذشت زمان، رسوبات پلاک بزرگتر می شوند و شروع به مسدود شدن شریان های شما می کنند. که این پلاکها ممکن است منجر به مشکلات زیر شوند :

• بیماری قلبی
• حمله قلبی
• سکته
• بیماری شریان محیطی، که می تواند منجر به انسداد عروق اندام یا قانقاریا شود.

دو نوع کلسترول LDL و HDL وجود دارد. احتمالاً شنیده اید که آنها را به ترتیب کلسترول “بد” و “خوب” می نامند.

کلسترول LDL (“بد”) در دیواره رگ های شما جمع می شود و آنها را سخت و باریک می کند. کلسترول HDL (“خوب”) کلسترول “بد” اضافی را پاک می کند و آن را از شریان ها دور می کند و به کبد شما برمی گرداند.

علل و عوامل خطر چربی بالا

هیپرلیپیدمی یک عدم تعادل کلسترول در خون شما است که به دلیلی کلسترول LDL بیش از حد و کلسترول HDL کافی برای پاکسازی آن ایجاد نمی شود. دو طبقه بندی اصلی هیپرلیپیدمی وجود دارد:

• خانوادگی

نوع فامیلی از ژن هایی نشات می گیرد که از والدین خود به ارث برده اید.

• اکتسابی

این نوع نتیجه موارد زیر است:

• شرایط بهداشتی زمینه ای داروهایی که مصرف می کنید

 

• انتخاب های سبک زندگی

انتخاب های اصلی سبک زندگی که شانس ابتلا به سطوح بالای کلسترول را افزایش می دهد عبارتند از: یک رژیم غذایی نامتعادل ، ورزش ناکافی ، سیگار کشیدن یا قرار گرفتن منظم در معرض دود سیگار ، اضافه وزن یا چاقی و ایجاد کبد چرب ، مصرف زیاد الکل (اگرچه نوشیدن مقادیر متوسط ​​شراب قرمز ممکن است تأثیر مثبتی داشته باشد )

• ۳. بیماری‌های زمینه‌ای

بیماری هایی نظیر : بیماری کلیوی ، دیابت ، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، تیروئید کم کار ، بیماری کبد سایر شرایط ارثی و بارداری نیز ممکن است در ایجاد کلسترول بالا نقش داشته باشند.

داروهایی افزایش دهنده چربی ها

سطوح کلسترول ممکن است گاهی تحت تأثیر برخی داروها قرار گیرد، مانند:

• قرص های ضد بارداری
• داروهای فشارخون ادرار آور نظیر فوروزماید
• کورتون ها
• داروهای ضد ایدز
• بتا بلوکرها نظیر پروپرانولول و متورال ( با احتمال کمتر )

   

هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی

هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی (یا هیپرلیپیدمی مختلط ) نوعی است که می توانید از والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ خود به ارث ببرید. باعث افزایش کلسترول و سطوح تری گلیسیرید بالا می شود.

افراد مبتلا به هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی اغلب در سنین نوجوانی دچار کلسترول بالا یا سطوح تری گلیسیرید بالا می شوند و در دهه ۲۰ یا ۳۰ سالگی تشخیص داده می شود. این وضعیت احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر زودرس و حمله قلبی را افزایش می دهد.

برخلاف افراد مبتلا به هیپرلیپیدمی معمولی، افراد مبتلا به هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی ممکن است علائم بیماری قلبی عروقی را در اوایل زندگی تجربه کنند، مانند:

درد قفسه سینه در سنین پایین
حمله قلبی در سنین پایین
گرفتگی ساق پا در حین راه رفتن
زخم های روی انگشتان پا که به درستی بهبود نمی یابند
علائم سکته مغزی، از جمله مشکل در صحبت کردن، افتادگی در یک طرف صورت، یا ضعف در اندام‌ها

تشخیص چربی بالا

این بیماری هیچ علامتی ندارد، بنابراین تنها راه تشخیص آن این است که از پزشکتان درخواست آزمایش خون چهت بررسی چربی بکنید.

معمولا موارد زیر تست بعد از یک دوره ۱۲ ساعته ناشتایی انجام می شوند:

کلسترول تام
کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL).
کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL).
تری گلیسیرید

درمان چربی خون

تغییر سبک زندگی اولین خط درمان هیپرلیپیدمی است. اگر اینها ناکافی باشند، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به مدیریت کلسترول بالا تجویز کند.

تغییر سبک زندگی

تغییرات سبک زندگی اغلب کلید مدیریت چربی خون در خانه است. حتی اگر چربی خون شما ارثی باشد (هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی)، تغییر سبک زندگی همچنان بخش مهمی از درمان است.

این تغییرات به تنهایی ممکن است برای کاهش خطر عوارضی مانند بیماری قلبی و سکته کافی باشد.

اگر در حال حاضر داروهایی برای مدیریت چربی خون مصرف می کنید، تغییرات سبک زندگی می تواند اثرات کاهش کلسترول آنها را بهبود بخشد.

یک رژیم غذایی سالم برای قلب داشته باشید

برای اطلاعات کامل تر درمورد رژیم غذایی مناسب در چربی خون اینجا کلیک کنید.

وزن مناسب خود را حفظ کنید

اگر وزن بدن بالا یا چاقی دارید، کاهش وزن ممکن است به کاهش سطح کلسترول کل شما کمک کند.

کاهش وزن با تشخیص اینکه چه مقدار کالری دریافت می کنید و چه مقدار کالری می سوزانید شروع می شود. برای یک بزرگسال معمولی، کاهش ۳۵۰۰ کالری از رژیم غذایی برای کاهش حدود یک پوند نیاز دارد.

با این حال، لازم نیست این فرآیند را به تنهایی شروع کنید. می توانید با یک پزشک یا متخصص تغذیه کار کنید تا یک برنامه غذایی مناسب برای شما ایجاد کنید، همراه با افزایش فعالیت بدنی، بنابراین کالری بیشتری نسبت به آنچه می خورید بسوزانید.

ورزش کنید.

فعالیت بدنی برای سلامت کلی، کاهش وزن و سطح کلسترول مهم است. زمانی که فعالیت بدنی کافی ندارید، سطح کلسترول HDL پایین می آید. این بدان معناست که کلسترول “خوب” کافی برای انتقال کلسترول “بد” از شریان های شما وجود ندارد.

شما فقط به ۴۰ دقیقه ورزش متوسط ​​تا شدید ۳ یا ۴ بار در هفته نیاز دارید تا سطح کلسترول خود را کاهش دهید. هدف باید ۱۵۰ دقیقه ورزش در هر هفته باشد.

این می تواند شبیه هر کاری باشد که از انجام آن لذت می برید، اما برخی از موارد زیر می تواند به شما کمک کند ورزش را به برنامه روزانه خود اضافه کنید:

سعی کنید تا محل کار دوچرخه سواری کنید.
دورهای شنا در استخر محلی.
به یک باشگاه ورزشی بپیوندید (و از آن استفاده کنید!).
به جای آسانسور از پله بروید.
اگر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می کنید، یک یا دو ایستگاه زودتر پیاده شوید.

ترک سیگار

سیگار سطح کلسترول “خوب” شما را کاهش می دهد و تری گلیسیرید شما را افزایش می دهد. حتی اگر هیپرلیپیدمی در شما تشخیص داده نشده باشد، سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.

درمان دارویی

اگر تغییرات سبک زندگی برای درمان هیپرلیپیدمی شما کافی نباشد، پزشک ممکن است دارو تجویز کند.

استاتین ها اولین داروی چربی خون هستند. اگر نمی توانید استاتین ها را تحمل کنید یا اگر آنها کلسترول LDL شما را به اندازه کافی کاهش نمی دهند، نسل جدیدی از داروها ساخته شده اند.

داروهای رایج کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید عبارتند از:

• استاتین ها مانند: آتوروواستاتین ، رزووستاتین و سیمواستاتین
  
  
• رزین های متصل شونده به اسید صفراوی مانند: کلستیرامین
• مهارکننده‌های جذب کلسترول، مانند ezetimibe
• فیبرات‌ها، مانند فنوفیبرات و جمفیبروزیل
• نیاسین
• مکمل های اسید چرب امگا ۳
• سایر مکمل های کاهش دهنده کلسترول

داروهای جدید برای کلسترول بالا

• اینکلسیران

اینکلیسیران دارویی جدید است که از فناوری mRNA استفاده می کند. در اروپا تأیید شده است، اما هنوز در ایالات متحده تأیید نشده است.

آزمایش‌های بالینی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که این دارو می‌تواند سطح کلسترول LDL را تا ۵۰ درصد در افرادی که نسبت به داروهای استاندارد استاتین غیر قابل تحمل یا مقاوم هستند، کاهش دهد.

• بمپدوئیک اسید (نکسلیتول) و ازتیمیب (نکسلیزت)

دو داروی Nexlitol و Nexlizet که در سال ۲۰۲۰ توسط FDA تأیید شد، اولین داروهای جدید کلسترول غیر استاتینی هستند که از سال ۲۰۰۲ توسط FDA تأیید شده اند.

Nexlitol حاوی اسید bempedoic است که در آزمایش‌های بالینی نشان داده است که کلسترول را مهار می‌کند. این به گونه ای طراحی شده است که در ترکیب با حداکثر دوز قابل تحمل استاتین ها مصرف شود.

Nexlizet حاوی ازتیمیب است که با جلوگیری از جذب کلسترول از غذاها توسط بدن، کلسترول را کاهش می دهد. همچنین برای مصرف همراه با استاتین ها طراحی شده است.

• Alirocumab (پرالوئنت)

Praluent (alirocumab) در سال ۲۰۲۱ توسط منبع معتبر FDAT به عنوان یک درمان اضافی برای هیپرکلسترولمی خانوادگی تأیید شد. .

پرالوئنت به صورت محلول مایع در یک قلم از پیش پر شده عرضه می شود. شما آن را به صورت تزریقی هر ۲ تا ۴ هفته یکبار تحویل می دهید که می تواند در خانه انجام شود.

چگونه از کلسترول بالا جلوگیری کنیم

برای جلوگیری از کلسترول بالا یا کاهش خطر ابتلا به هیپرلیپیدمی می توانید در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کنید:

• اگر می توانید چند روز در هفته ورزش کنید.
• از رژیم غذایی با چربی های اشباع شده و ترانس کمتر استفاده کنید.
• مقدار زیادی میوه، سبزیجات، لوبیا، آجیل، غلات کامل و ماهی را به طور منظم در رژیم غذایی خود بگنجانید.
• مصرف گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده مانند بیکن، سوسیس و آب سرد را محدود کنید.
• وزنی را حفظ کنید که برای شما سالم باشد.
• مقدار زیادی چربی های سالم مانند آووکادو، بادام و روغن زیتون بخورید.